وضعیت صنعت پلاستیک ایران و نقش آن در اقتصاد کشور

از آنجایی که پلاستیک به بخش اصلی صنایع خودروسازی، الکترونیک، بسته‌بندی مواد غذایی، پزشکی و … تبدیل شده، بهره‌مندی از این صنعت منجر به رشد هر کشوری خواهد شد. با تو به اینکه غالب محصولات پلاستیکی از مشتقات نفتی به دست می‌آیند، ایران که در جایگاه‌های برتر دسترسی به صنایع نفتی و گازی قرار گرفته، پتانسیل بالایی برای فعالیت در این حوزه دارد.

دلایل بسیاری باعث شده که ایران نه‌تنها در تامین نیاز داخلی بسیار موفق عمل کند، بلکه بخش قابل‌توجهی از تولیدات خود را به بازارهای جهانی نیز صادر نماید. در این مسیر چه فرصت‌ها و چالش‌هایی پیش روی صنایع پلاستیک ایران قرار گرفته و چگونه می‌توان نقش صنایع پلاستیک را در اقتصاد ایران پررنگ‌تر کرد؟

دلایل پیشرفت و پتانسیل بالای ایران در صنایع پلاستیکی

طبق برآوردها، سالانه بیش از 177 هزار تن محصولات پلاستیکی در ایران تولید می‌شود؛ اما چه دلایلی ایران را به کشوری قدرتمند در تولید محصولات و فرآورده‌های پلاستیکی تبدیل کرده است؟

بهره‌مندی از ذخایر غنی نفت و گاز

در حوزه تولید فرآورده‌های پلاستیکی، کشوری حرف اول را می‌زند که به مواد اولیه فراوان با قیمت مناسب و به‌سادگی دسترسی داشته باشد. ایران با مجموع ذخایر 160.12 میلیارد بشکه نفت خام، پس از ونزوئلا، عربستان و کانادا در رتبه چهارم برخورداری از ذخایر نفتی قرار دارد. برخورداری ایران از این طلای سیاه، پتانسیل این کشور را در تولید و عرضه انواع فرآورده‌های پلاستیکی بی‌همتا می‌کند.

حمایت‌های دولتی و بخش‌های خصوصی از تولیدکنندگان

دولت ایران با درنظرگرفتن مزایا و اختصاص ارز و اعطای معافیت‌های مالیاتی به واحدهای تولیدی محصولات پلاستیکی در صورت صادرات محصولات، فرصت مناسبی برای گسترش واحدها و میزان تولیدات آن‌ها فراهم کرده است.

بهره‌مندی از واحدهای پتروشیمی

در حال حاضر، 67 مجتمع پتروشیمی در کشور فعالیت می‌کنند و چندین طرح مصوب نیز در مرحله جذب سرمایه‌گذار و اجرایی‌شدن هستند. با گسترش این مراکز، پتانسیل کشور در تولید و عرضه محصولات نهایی پتروشیمی نیز تقویت خواهد شد.

همچنین مواردی مثل دسترسی به نیروی کار ارزان‌قیمت، بهره‌مندی از دانش و تخصص کافی مطابق با آخرین استانداردهای جهانی و حضور سرمایه‌گذاران قَدَر و بزرگ فرصت رشد خوبی در صنایع پلاستیک برای ایران مهیا می‌کند.

صنایع پلاستیک ایران چه دسته‌بندی‌هایی را شامل می‌شود؟

• بسته‌بندی
• ساختمانی
• خودرو
• کشاورزی
• مصرفی و خانگی
• صنعتی
• پزشکی
• الکترونیک و برق
• دریایی
• پتروشیمی و شیمیایی
• نساجی
• هوانوردی و فضایی
• زیست‌تخریب‌پذیر

صنایع پلاستیک ایران با چه چالش‌هایی مواجه است؟

با درنظرگرفتن میزان رشد جمعیت و افزایش میزان تقاضا و گسترش کاربرد محصولات پلاستیکی، صنعت پلاستیک و تولیدات پلاستیکی نیاز به رشد و ارتقا کیفی دارد؛ اما مشکلاتی در این مسیر مانع از رشد هرچه بیشتر صنایع پلاستیک کشور شده‌اند.

تورم و دشواری‌های تأمین مالی واحدها

تورم با افزایش هزینه‌های تولید و کاهش قدرت خرید مشتریان، سودآوری و تقاضای محصولات پلاستیکی را کاهش می‌دهد. کمبود نقدینگی و دشواری در دریافت وام، تأمین سرمایه در گردش و نوسازی خطوط تولید را برای واحدهای صنعتی دشوار کرده است و نرخ بهره بالا و نااطمینانی اقتصادی نیز باعث فرار سرمایه‌گذاران و کاهش توسعه صنعت شده‌اند. این موارد همگی در کاهش رشد این صنعت در کشور تاثیر قابل‌توجهی می‌گذارند.

مشکلات مربوط به تأمین انرژی

مشکلاتی مثل قطعی‌های مکرر فصلی برق، به‌ویژه در تابستان و زمستان و ایجاد اختلال در خطوط تولید، مصرف بالای انرژی در تجهیزات قدیمی و به تبع آن افزایش هزینه‌ها، گرانی برق و گاز ناشی از کاهش یارانه‌های انرژی واحدهای تولیدی، عدم سرمایه‌گذاری کافی در زیرساخت‌های انرژی و منابع تجدیدپذیر، تولید محصولات پلاستیکی را در کشور دچار چالش‌هایی کرده است. توجه به نوسازی تجهیزات و توسعه منابع انرژی تجدیدپذیر راه‌حل‌های این مشکلات می‌توانند باشند.

تسهیل مبادلات ارزی و کاهش مشکلات ناشی از شوک‌های تغییر نرخ ارز و قیمت‌گذاری‌های متفاوت

ثبات ارزی طبیعتا هزینه مواد اولیه را کاهش می‌دهد و برنامه‌ریزی تولید را بهبود می‌بخشد. به علاوه، ریسک مالی و هزینه‌های اضافی کمتر می‌شود و صادرات رقابت‌پذیرتر خواهد شد. در کل، مدیریت مؤثر نرخ ارز و تسهیل مبادلات هزینه‌های تولید را کاهش داده، تولیدات را افزایش می‌دهد و رقابت‌پذیری داخلی و خارجی را بهبود می‌بخشد.

 بازاریابی و تبلیغات

هرچقدر هم محصولات و تولیدات در عالی‌ترین و بالاترین سطح کیفی باشند، تا زمانی که به شیوه مفید و موثر به مخاطبان هدف معرفی نشوند و بازاریابی مناسبی برای آن‌ها انجام نگیرد، بازدهی کافی در درآمدزایی نخواهند داشت. تولیدات و محصولات پلاستیکی هم باید در بستری مناسب به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی و مشتریان این صنعت معرفی شوند تا منجر به افزایش تولیدات و بهبود چرخه تولیدی شود؛ اما بستر مناسب برای معرفی این محصولات و ارائه آن‌ها کجاست؟!

نمایشگاه صنعت پلاستیک ایران؛ راهی برای معرفی قابلیت‌های ایران در حوزه پلاستیک

نمایشگاه‌ها از دیرباز از بهترین راه‌ها برای معرفی و افزایش سهم تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان در سراسر جهان در حوزه‌های مختلف بوده و هستند. برگزاری نمایشگاه‌های مرتبط با صنعت پلاستیک در ایران، منجر به نمایش توانمندی‌های این کشور در صنعت پلاستیک و مطرح‌شدن هرچه بیشتر آن در عرصه جهانی خواهد شد.

بازاریابی و تبلیغات در صنعت پلاستیک از طریق نمایشگاه‌ها، فرصتی ایده‌آل برای نمایش نوآوری‌ها، جذب مشتریان جدید و ایجاد ارتباطات تجاری فراهم می‌کند. حضور در این رویدادها باعث افزایش اعتبار برند، معرفی محصولات جدید و دستیابی به بازارهای هدف نیز می‌شود. همچنین، نمایشگاه‌ها فضای رقابتی ایجاد کرده و امکان مقایسه مستقیم با رقبا را برای ارتقاء جایگاه در بازار مهیا می‌سازند.

نمایشگاه صنعت پلاستیک ایران با هدف ارائه تمامی این فرصت‌ها به تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان در مرکز نمایشگاهی شهر آفتاب تهران برگزار خواهد شد تا گامی موثر در راستای رسیدن ایران به اهداف بلندمدت تجاری خود در صنایع پلاستیک و بهبود جایگاه خود در بازار جهانی بردارد.